पितृ पक्ष किंवा पितृ पंधरवडा भाद्रपद महिन्याच्या पौर्णिमेपासून सुरू होतो आणि पितृमोक्षम अमावस्येपर्यंत चालू असतो. पितृ पक्ष उद्यापासून म्हणजेच 29 सप्टेंबरपासून सुरू होत आहे, जो 14 ऑक्टोबरला संपेल.
पितृ पक्षादरम्यान, आपल्या पूर्वजांच्या आत्म्याच्या शांतीसाठी त्यांचे स्मरण करण्यासाठी श्राद्ध केले जाते. तीर्थक्षेत्रांच्या व इतर देशातील महत्त्वाच्या ठिकाणी जाऊन पिंडदान करून पित्र प्रसन्न होतात.ृ
‘या’ कृती चुकूनही करु नका
श्राद्ध करणाऱ्या सदस्याने या दिवसांत केस व नखे कापू नयेत. त्यांनीही ब्रह्मचर्य पाळावे. श्राद्ध विधी नेहमी दिवसा करा. सूर्यास्तानंतर श्राद्ध करणे अशुभ मानले जाते. या दिवसात काकडी, हरभरा, जिरे, मोहरी हे खाऊ नयेत. प्राणी किंवा पक्ष्यांना त्रास देऊ नये.
पितृ पक्ष 2023 महत्त्वाच्या तारखा
29 सप्टेंबर 2023, शुक्रवार: पौर्णिमा श्राद्ध
30 सप्टेंबर 2023, शनिवार: द्वितीया श्राद्ध
01 ऑक्टोबर 2023, रविवार: तृतीया श्राद्ध
02 ऑक्टोबर 2023, सोमवार: चतुर्थी श्राद्ध
03 ऑक्टोबर 2023, मंगळवार: पंचमी श्राद्ध
04 ऑक्टोबर 2023, बुधवार: षष्ठी श्राद्ध
05 ऑक्टोबर 2023, गुरुवार: सप्तमी श्राद्ध
06 ऑक्टोबर 2023, शुक्रवार: अष्टमी श्राद्ध
07 ऑक्टोबर 2023, शनिवार: नवमी श्राद्ध
08 ऑक्टोबर 2023, रविवार: दशमी श्राद्ध
09 ऑक्टोबर 2023, सोमवार: एकादशी श्राद्ध10 ऑक्टोबर 2023, मंगळवार: माघ श्राद्ध11 ऑक्टोबर 2023, बुधवार: द्वादशी श्राद्ध12 ऑक्टोबर 2023, गुरुवार: त्रयोदशी श्राद्ध13 ऑक्टोबर 2023, शुक्रवार: चतुर्दशी श्राद्ध14 ऑक्टोबर 2023, शनिवार: सर्व पितृ अमावस्याविधींची विशेष वेळपितृ पक्षाचा मुहूर्त २९ सप्टेंबर रोजी म्हणजेच आज सकाळी ११:४७ ते दुपारी १२:३५ पर्यंत असेल. तसेच रोहिण मुहूर्त दुपारी 12:35 ते 1:23 पर्यंत असेल.
पितृ पक्ष 2023 तर्पण विधीदररोज सूर्योदयापूर्वी एक जुडी घ्या आणि दक्षिणेकडे तोंड करून जुडी पिंपळाच्या झाडाखाली ठेवा, एक भांडे गंगाजलाने भरा, बाकीचे साधे पाणी, त्यात थोडे दूध, काळे तीळ घालून जुडीला पाणी 108 वेळा अर्पण करत रहा.पितरांना प्रसन्न करण्यासाठी ‘या’ गोष्टी करापितृ पक्षाच्या काळात तुमच्या घरी कोणताही प्राणी किंवा पक्षी आला तर त्याला खायला द्यावे. असे मानले जाते की पूर्वज आपल्याला या रूपांमध्ये भेटायला येतात. पितृपक्षात ताटात भोजन केले आणि ब्राह्मणांना ताटात भोजन अर्पण केले तर ते फलदायी ठरते.